Avrupa Birliği

Birlik Programları belirli bir süre için Birlik politikaları ile ilgili belirli alanları kapsayacak şekilde AB üye ülkeleri ve aday ülkeler arasında işbirliğini teşvik etmek üzere uygulanan faaliyetler bütünüdür.

Vatandaşların, işletmelerin, sivil toplum kuruluşlarının, kamu kurumlarının Birlik Programlarına katılım imkanı mevcuttur. Aday ülkelerin mevzuatın uyumu ve uygulanması alanındaki çalışmalarına da Birlik Programları önemli katkılar yapmaktadır.

Birlik Programları, Avrupa Parlamentosu ve Avrupa Konseyi’nin onayı ile yürürlüğe girmekte ve programa ilişkin teklif çağrılarını (ihale) yayımlayan ilgili Komisyon Genel Müdürlüğü tarafından yürütülmektedir. Programların bütçesi ise katılımcı ülkeler tarafından yapılan ödemeler ve AB bütçesinden sağlanan tahsis ile oluşturulmaktadır.

Programların önemli bir bölümü için başvurular doğrudan Avrupa Komisyonuna gönderilmekte ve değerlendirme bağımsız uzmanlar tarafından yapılmaktadır. Merkezi olmayan bazı programlar için ise katılımcı ülkede bulunan ulusal ajanslar yoluyla başvuru ve değerlendirme yapılmaktadır.

Birlik Programlarının temel amacı işbirliğinin geliştirilmesi olduğu için, başvuruların büyük çoğunluğunda farklı ülkelerden ortakların olması şarttır. Program bütçesinden sağlanan mali desteklerin önemli bölümü yatırım içermeyen projelere (kültürel faaliyetler, personel değişimi, araştırma projeleri, bilgi paylaşım projeleri gibi) verilmektedir.

TÜRKİYE’NİN KATILIM SAĞLADIĞI BİRLİK PROGRAMLARI:

Avrupa Birliği politikalarına destek sağlayacak önemli alanlarda ve belirli süreler için  uygulanan çeşitli Birlik Programları bulunmaktadır.

Ekonomik ve sosyal birliğini hedefleyen 28 ülkeden oluşan AB’de çeşitli alanlarda işbirliğini teşvik etmek ve ilgili alanlardaki uygulamaları yakınlaştırmak için çeşitli Birlik Programları bulunmaktadır. Üye ülkelerin hepsi için zorunlu olan bu Birlik Programlarının önemli bir bölümü aday ülkeler ve Balkan Ülkeleri gibi AB’nin yakın olduğu ülkelere de açık bulunmaktadır.

Türkiye de aday ülke sıfatı ile bu Birlik Programlarına katılım sağlamaktadır. Ülkemiz 26 Şubat 2002 tarihinde imzalanan “Türkiye Cumhuriyeti ile Avrupa Topluluğu Arasında Türkiye’nin Topluluk Programlarına Katılmasının Genel İlkeleri Hakkında Çerçeve Anlaşma” ile Programlara katılmaya başlamıştır.

Türkiye’nin aday ülkelere açık olan Birlik Programlarına katılım prosedürü şu şekilde gerçekleşmektedir:
•   Avrupa Komisyonu ya da ilgili Kurum/Kuruluşumuz Birlik Programına katılım için niyet beyan eder,
•   Programın konusu ile ilgili Kurum/Kuruluş ile söz konusu Birlik Programı’na katılım AB Bakanlığı tarafından koordine edilir,
•   Programa katılıma ilişkin gereken altyapı oluşturulur,
•   Katılımın resmi belgesi olan Katılım Anlaşması, Türkiye ve Avrupa Birliği arasında imzalanır,
•   Katılım Bakanlar Kurulu Kararınca onaylanır ve Resmi Gazete’de yayımlanmasıyla süreç başlar.

Ülkemiz 2007-2013 yılları arasında 9 Birlik Programına katılım sağlamıştır.

Bunlar:

Eğitim ve Öğretim alanında Hayatboyu Öğrenme Programı,
Gençlik faaliyetlerini destekleyen Gençlik Programı,
Rekabetçilik ve Yenilik alanlarına destek sağlayan Rekabetçilik ve Yenilik Programı,
Araştırma ve Teknolojik Yeniliklerin desteklenmesi için 7. Çerçeve Programı,
Kültür faaliyetlerine destek sağlayan Kültür 2013 Programı,
Avrupa Kültür Başkentleri Eylemi,
Sosyal Politika alanında gerçekleştirilen Progress Programı,
Gümrük alanındaki işbirliğini destekleyen Gümrükler 2013 Programı,
Vergi alanındaki işbirliğini destekleyen Fiscalis 2013 Programı olarak sıralanmaktadır.

Türkiye’nin 2014-2020 yılları arasında katılım sağlayacağı Programlar ise şu şekilde sıralanmaktadır.

1) Erasmus+ Programı:

Birlik düzeyinde mesleki eğitim de dahil olmak üzere eğitim ve öğretimde işbirliği, hareketlilik faaliyetleri, dönemsel ortaklıklar ve gençlik faaliyetlerini destekleyecektir.

•  https://www.tubitak.gov.tr/
• 
  3) İşletmelerin ve KOBİ’lerin Rekabet Edebilirliği (COSME) Programı:

  Yenilikçi girişimlerin ve fikirlerin ihtiyaç duyduğu finansmana erişimin kolaylaştırılması, girişimcilik kültürünün yerleşmesi ve iş ortamının iyileştirilmesine yönelik faaliyetleri desteklemektedir.

  http://www.kosgeb.gov.tr/

• Kültür aktörlerinin yanısıra Medya başlığı altında sinema sektörüne de destek sağlanacaktır.

• 5) Fiscalis 2020 Programı:

• Genel amacı iç pazarın vergilendirme sisteminin ülkeler arası işbirliğini güçlendirerek düzenli olarak işlemesini sağlamak ve iyileştirmektir.

• 6) Gümrükler 2020 Programı:

• Programın amacı gümrük alanında iç pazarın etkin biçimde işlemesine yönelik olarak üye ülkelerin çabalarının desteklenmesidir.
• 7) İstihdam ve Sosyal Yenilik (EaSI) Programı:
• Program kapsamında, nitelikli ve sürdürülebilir istihdam, yeterli sosyal korumanın temini, sosyal dışlanma ve yoksullukla mücadele ile çalışma şartlarının iyileştirilmesi hususlarına desteklenmektedir.